Nivîskar: Konê Reş
Konê Reş; rewşenbîr, nivîskar û helbestvanekî Kurd e. Di malbateke kurdperwer, zimanhez û rewşenbîr de mezin bûye. Ji mêj ve hez ji ziman, folklor û toreya gelê xwe kiriye. Gelek berhem û gotarên wî di kovar û rojnameyên Kurdistanî de hatine weşandin û gelek pirtûkên wî hatine çapkirin. Û bi şêweyekî serketî li her çar perçeyên Kurdistanê hatiye naskirin.
Konê Reş, di sala 1953yan de li gundekî ji gundên pir belav di navbera tixûbên Rojava û bakurî Kurdistanê de, bi navê Doda de hatiye ser rûyê dinyê. Gundê wî di navbera Qamişlo û Amûdê de ye. Navê Konê Reş yê rasteqîn Selmanê Osmanê Abdo ye. Ji encamê kar, xebat û keda di warê kurdewariyê de, bi navê Konê Reş di seranserî Kurdistanê de hatiye naskirin.
Li ciyê ku lê hatiye dinyê xwendina xwe ya seretayî temam kiriye‚ paşê li Qamişlo û Hesekê lîse(bakalorya) qedandiye û gelek hewl dane ku xwendina xwe ya bilind bi dawî bîne, lê pê re neçûye serî ta ku di Almanya Rojava re derketiye.
Konê Reş, yek ji wan kesên pêşî ye di vê qonaxa nû de li Rojava, piştî Osman Sebrî, Cegerxwîn, Qedrî Can, Tîrêj, Keleş, Rezoyê Osê, Derwêşê Xalib, Deham Ebdulfettah û yên mayî ku bi zimanê Kurdî nivîsandiye. Li her çar parçeyên Kurdistanê û li derveyî welêt berhemên wî hatine weşandin û belavkirin. Hê jî bi kar û barên xwe yê nivîsandina bi zimanê Kurdî berdewam e. Ew hebûna gelê Kurd di hebûna zimanê Kurdî de dibîne.
Ew xwediyê kovara “Gurzek Gul” bû, digel hevalê xwe A. Baqî Huseynî ta bi hejmara 10`an, paşê wî bi tena xwe ta ku hejmarên wê gîhane 15`an berpirsiya kovarê kiriye. Ew kovara ku di navbera salên 1989-1992yan de, li Qamişlo, li nav Kurdên Binxetê dihat belavkirin.
Konê Reş gelek xelat standine. Ji wan xelatan: Xelata Zêrîn ji Hikumeta Herêma Kurdistanê di sala 1998'an de, bi helkeftina sedsaliya rojnamegeriya Kurdî û di sala 2000'î de jî, bi helkeftina Festîvala Cizîrî li Duhokê, ji aliyê wezîrê rewşenbîrî yê hikumeta herêma Kurdistanê, birêz Felekeddîn Kakeyî ve hatiye xelatkirin. Di sala 2003'an de Konê Reş li Amedê beşdarî di sedsaliya Cegerxwîn de kiriye.
Konê Reş ji berî 15 salan ve endamê PENa Kurd e, ya ku şaxeke ji PENa Navnetewî ye. Ji Tebaxa 2006an de, bûye yek ji helbestvanên (Poetas del Mundo/ www.poetasdelmundo.com) û jê re rûpelek, di nav her 8 helbetvanên Kurdistanê de hatiye terxankirin. Di meha Nîsana 2006an, di Festîvala Bedirxan ya sêyemîn de li Hewlêra paytext, beşdarî Festîvala Bedîrxan bûye û xelata festîvalê standiye.
Berhemên Konê Reş yên çapbûyî:
1- Serpêhatiyên Mîran (1) Beyrût, 1991
2- Mîr Celadet Bedirxan, bi Erebî, Şam, 1992, bi Kurdî Stokholm, 1997
3- Serhildana Sasonê, 1925-1936, bi zimanê Erebî, Şam, 1995
4- Komela Xoybûn û Bûyerên Rojane yên Şoreşa Araratê, bi zimanê Erebî, Erbîl, 2000
5- Osman Sebrî, 1905-1993, Şam, 1997
6- Dîroka Qamişlo, lêkolîn-bi zimanê Erebî, Stenbol, 2003, Heleb, 2004 û Silêmaniyê, 2006, Şam, 2012
7- Welato!, helbest, Beyrût, 1998
8- Dergehê Jîn û Evînê, helbest, Beyrût, 2001
9- Cûdî Çiyayê Miradan, helbest, wergerandina Hejar Îbrahîm, Şam, 2004
10- Dara Çinarê, helbest, wergerandina Îmad Elhesen, Şam, 2006
11- Şîhîna Şevbuhêrkên Dîl, helbest, Ji weşanên Yekîtiya Nivîskarên Kurd tayê Duhokê, 2010
12- Sîpan û Jîn, helbestên zarokan-I, Beyrût, 1993
13- Şagirtê Bedirxan im, helbestên zarokan: II, Beyrût, 1996
14- Helbestên zarokan, Amed (Diyarbekir), 2013
15- Dîroka Rojanamegeriya Kurdî li Sûriyê û Libnanê: 1932-2012, lêkolîn, Duhok, 2013
16- Bajarê Cizîra Botan û Hunera Mîr Bedirxan, Weşanxaneya Azad, Stenbol, 2013
17- Malbata Bedirxaniyan (Geşta Têkoşîn û Janan), bi Erebî, Qamişlo, 2016
18- Kurdên Êzidî li Sûriyê, Qamişlo, 2017
19- Ji Geşt û Serdanên Min, Qamişlo 2017
20- Osman Sebrî 1905-1993: Jînenîgarî û Çend Nivîs û Helbestên Nû, Qamişlo, 2017
21- Gurzek Êş, helbest, wergerandina zimanê Erebî Xalis Musewir, Qamişlo, 2017
22- Dr. Nûredîn Zaza; (Kurdê Nejbîrkirinê), Weşanxaneya Sîtav, 2019
23- Beriya Mêrdînê; (Romana Heyamên Derbasbûyî), roman, Weşanên Sîtav, Wan 2019
24- Qamişlo-Pol, helbest û pexşan, Qamişlo, 2020
https://kone-res.niviskar.org/jinenigari.html
http://www.welateme.net/kurdi/modules.php?name=News&file=article&sid=4956#.YXWpxRpBxPY
Nivîsén tékildar