logo Amadekarîya

Ansîklopediya Kurdistanê

Amadekarîya

Ansîklopediya Kurdistanê

×
Dîrok Erdnîgari Çand û Huner Wêje Kurdolojî Vîdeo
Armanc Kedkar Têkili Derbarê malperê de Desteya Amadekariyê
Deham Ebdulfettah

Nivîskar: Koma Berhevkariyê

Nivîskar û rêzimanzan Deham Ebdulfettah, di sala 1942'yan de li gundê Billê ya bi ser bajarê Amûdê ji dayîk bûye. Xwendina xwe ya seretayî, nawendî û amadeyî li dibistan û xwendegehên bajarê Amûdê û Hisîça qedandiye. Derçûyê Zanîngeha Helebê, Beşa Ziman û Wêjeya Erebî ye. Nêzî 25 salan wekî mamosteyê ziman û wêjeya Erebî kar kiriye. Dûra destê xwe ji karmendiyê kişandiye û xwe daye kar û barên zimanê Kurdî. Di destpêkê de helbest û gotarên xwe bi zimanê Erebî nivîsandine û di rojname û govarên Erebî de belav kirine. Sala 1978'an di encama ezmûneke derûnî de li xwe hay bû û ev pirs ji xwe kir: Kesê ku tovê xwe di zevîya xelkê de biçîne, gelo ji bilî poşmanîyê, wê çi biçine? Wê hingê her tişt di mêjiyê wî de hat guhertin. Berê pênûsa wî jî, di nav pêlvedanên wê ezmûna derûnî de hat guhertin. Nêzî 10 salan bi xwendin, danehev û liberhevxistina ziman û rêzimana Kurdî daket. Di sala 1988'an de dest bi nivîsîna bi zimanê xwe kir û hêj li ser wê rêbazê berdewam e. Li gel xebatên ku weke pirtûk hatine weşandin, li welat û bajarên cuda, li gelek bajarên Kurdistanê, Ewropa, Emerîka û Keneda beşdarî konferansên li ser zimanê Kurdî bûye. Di komxebatên li ser zimanê Kurdî de xebitîye.

 

Berhemên Deham Ebdulfettah yê Çapkirî

- Axaftinek Bi Kurdekî re, wergerandin, bi Erebî, Şam, 1989

- Li Ber Dergehên Laleş, helbest, bi Kurdî û Erebî, Şam, 1990

- Nêrîneke Rexneyî Li Helbestên Kurdî, rexne, Şam, 1992

- Hindek Aloziyên Zimanê Kurdî, lêkolîn, Şam, 1993

- Di Muzîka Helbestên Kurdî De, têbînî û bersiv, bi Erebî, Şam, 1995

- Rênivîsa Zimanê Kurdî, lêkolîn, Kombenda Kawa, Libnan, 1998

- Destana Gilgamêş, werger, Duhok, Spîrêz çapa yekem (2005), bi alfabeya erebî; çapa duyem Amed Enstîtuya Kurdî (2006),

- Nav Di Zimanê Kurdî De, çapa yekem, Spîrêz, Duhok, 2005; çapa duyem, Enstîtuya Kurdî ya Amedê, 2006

- Cînav Di Zimanê Kurdî de, çapa yekem, Spîrêz, Duhok, 2006; çapa duyem, Enstîtuya Kurdî ya Amedê, 2006

- Kar (Lêker) Di Zimanê Kurdî De, Enstîtuya Kurdî ya Amedê, 2011, bi Alfabeya Erebî, Spîrêz, Duhok, 2012

- Yarsan an jî Ehlî Heq, Lîs, Amed, 2017

- Mistek Ji Hêvî û Arîşeyên Zimanê Kurdî (Kurmancî), Lîs, Amed, 2018


ÇAVKANİ

https://www.wardoz.com/niviskar/dehamevdilfetah

https://bianet.org/kurdi/perwerde/211040-deham-ebdulfettah-di-ve-rewse-de-heviya-min-di-standartkirine-de-nine

Nivîsén tékildar

Ehmed Mehmûd Xelîl

Dr. Ehmed Mehmûd Xelîl rexnegirekî wêjeyî û lêkolînerekî ser tarîxê ye ku li herêma Efrînê (Çiyayê Kurmênc) li gundê Karzelê, di hembêza wê de ji dayîk bûye û bi awazên mûzîka çiyayî ya wê mezin bûye. Dibistana seretayî, ya navîn û ya amadeyî li Efrînê xwendiye û piştî wergirtina dîplomayê di sala 1990î de li zanîngeha Helebê xwendina xwe domandiye. Wî mastir û doktora xwe li ser edebiyata Erebî daye û di navbera salên 1990-1993yan de li wê derê mamosteyî kirîye. Dûre çûye Îmarata Erebî ya Yekgirtî û li zanîngeha wê mamostatîya xwe domandîye...


Hêriş Kemal Rêkanî

Hêriş Kemal Rêkanî, di 20.08.1986an de li nahiyeya Şêladizê, qeza Amêdîyê ya Duhokê hatîye dinyayê. Sala 2008-2009an dîploma li Peymangeha Malbendî ya Mamosteyan li Akrê wergirtiye. Sala 2015-2016 bawernameya zanîngehê li Zankoya Zaxo Beşa Dîrokê wergirtiye. Dîsa li Zankoya Duhokê Beşa Dîrokê masterê dike. Di sala 2014an de bûye xwedî îmtiyaz û sernivîserê govara "Nîjen"...


Jîn Aryen

Di sala 1983yan de li Amedê ji dayik bûye. Bi eslê xwe ji alîyê Siweregê ya Qerejdaxê ye. Dibistana seretayî li Amedê xwendîye. Dibistana navîn û amadehîyê jî bi ketina azmûnê ya ji derve de xilas kirîye. Di sala 2005an de dest bi xwendina beşa Dîrokê ya Zanîngeha Hacettepe ya Enqereyê dike. Ji ber kar û xebatên polîtîk 2007an de tê girtin û 5 salan di zindanê de dimîne...