logo Amadekarîya

Ansîklopediya Kurdistanê

Amadekarîya

Ansîklopediya Kurdistanê

×
Dîrok Erdnîgari Çand û Huner Wêje Kurdolojî Vîdeo
Armanc Kedkar Têkili Derbarê malperê de Desteya Amadekariyê
Gernas Koçer

Nivîskar: Gernas Koçer

R. Yilmaz ango, Gernas Koçer, ji federasyona eşîra koçerên Dudêran Şemsikî ye.
Bihara sala 1968an, êla koçeran dema ber bi zozanê Şax û Miksê ve diçe, Gernas Koçer li herêma Berwarî-Xezxêrê li gundê Hêşeta Berê sipî tê dinyayê.


Malbata wî sala 1973an dev ji koçeriyê berdide û li bajarê Êlihê bi cî dibe. Digel dibistana bi zimanê Tirkî li ser daxwaziya bavê xwe li medreseyên Kurdistanê bi Kurdî û Erebî jî dest bi xwendin û perwerdeyê dike. Heta asta bilind bi piranî di beşa ol, felsefe, dîrok û wêjeyê de li cem alimên Bohta yên payebilind perwerdeyê dibîne.


Di 18 saliya wî de hestên wêjevanîyê lê diyar dibin û dest bi nivîsê dike. Bi despêka tevgera neteweyî re weke her welatperwer û dildarên azadiyê, ew jî li gorî hêza xwe di nava tevgera pêlên tekoşînê de cihê xwe digire. Sala 1992an tê binçavkirin  işkenceyeke pir giran lê tê kirin.
Demekê li zîndana Amedê dimîne. Di wan salên dijwar de Gernas Koçer û malbata xwe jî weke gelek malbatên kurdperwer di riya têkoşînê de berdêlên gelek giran didin. Lê bi dayîna van berdêlan ti carî poşman nebûye û herdem serbilind û serfiraz e. Piştî ku ji zîndanê derdikeve, di demek kurt de dîsa fermana girtina wî derdikeve. Li aliyekî Dewleta Tirk lê digere, li aliyekî jî dibe hedefa Hizbûlkontra.


Piştî gelek dem û dewranan sala 2007an derbasî Swîsre dibe û bi malbata xwe ve li wir bi cih dibe. Heta niha ji bilî gotar û nivîsan çar  berhemên wî yên wêjeyî yên bi navê "Destana Şerê Kund û Qijakan", “Destana Kawayê Hesinkar" "dîwana zarok û ciwanan" bi navê “Kulîlk" û "Serhatîyek li gundê Midihê" hatine çapkirin. Herwiha çend berhem û destanên wî yên din jî li ber çapê ne.

Nivîsén tékildar

Îsmaîl Heqî Şaweys

Îsmaîl Heqî Şaweys li Mûsilê di sala 1894an de hatîye dinyayê, di 12 Gulana 1976an de çûye ser dilovanîya xwe. Bavê wî efser bû. Li Silêmanîyê dest bi xwendina sereta kirîye û li Bexdadê temam kirîye. Dû re, li Îstanbulê Herbîye xwendiye û wek milazimê duyem tevî artêşa Usmanîyan bûye. Di şerê Balqanan de li Selanîkê dîl ketîye. Pişt re, vegerîyaye Îstanbulê û di Cenga Cîhanê ya Yekem de (1914-1918) wek efser di artêşa Usmanîyan de şer kirîye. Di Sibata 1918an de vegerîyaye Silêmanîyê ku wê demê di navbera Şêx Mehmûd û Îngîlîzan de şer hebû. Îsmaîl Heqî Şaweys di nav berxwedana Kurdan de cihê xwe digre û dibe nûnerê Şêx Mehmûd û bi Îngilîzan re hevdîtinan dike...


Mela Ehmedê Palo

Mela Ehmedê Palo di sala 1920an de li gundê Palo, Sêraçurê hatîye dinyayê. (Dewleta Tirkan di çarçoveya polîtîkaya îlhaqkirina Kurdistanê û tirkkirina Kurdan de navê Sêraçurê bi Tirkî kirîye “Güllüce”.) Di roja 9ê Gulana 1991ê de li rojavayê Kurdistanê, li gundê Qamişlo, Cirnikê çûye rehmetê. Li gundê nêzîkî wê, li goristana Mehmeqîya defin bûye...


Roşan Lezgîn

Roşan Lezgîn di sala 1964an de li gundê Dingilhewa ya bi ser Licê-Diyarbekir hatîye dinyayê. Tenê çar sal dibistan xwendîye. Lê paşê ji derve dibistana navîn, lîse û unîversîte xwendîye û ji beşa Ziman û Edebîyata Tirkî tehsîla lisansê temam kirîye. Di sala 1991ê de, di demên qedexe de, dest bi nivîsandina Kurdî kirîye lê ji sala 1996an vir de berdewam dinivîse. Nivîsên wî li gelek kovar û rojnameyan bi Kurdî (Zazakî û Kurmancî) û Tirkî weşîyane. Heta niha, 19 kitêbên ku wî bi xwe nivîsîne, 22 jî kitêbên ku wî wergerandine weşîyane...